Sunday, November 18, 2012

Tỷ lệ vàng

Bài viết đã lâu, đăng trên mail list của câu lạc bộ Ham Nhậu, hehe, nhưng hôm qua nhân hiểu lầm 1 câu hỏi của bạn Kiến Vịt, đành giữ lời hứa mà post lên đây, hi vọng đúng ý của bạn:

==========================

Trong lúc cả nước sục sôi khí thế rút tiền khỏi banking system để mua vàng, Eric xin góp vui với ngày hội non sông bằng 1 đề tài cũng Vàng, hehe nhưng nó lại là Vàng trong Khoa học, Nghệ thuật và tất nhiên cả Kinh doanh nữa. 

1. Euclide and tỷ lệ Vàng.

Trước hết, xin mời quý dzị quay lại thời kỳ trước công nguyên để gặp gỡ nhà toán học lừng danh Hy Lạp và tất nhiên cả thế giới so far. 

Ổng tên Euclide, phiên âm tiếng Ta là Ơ-clit, mà quý dzị đã biết tới qua các tiên đề và định lý trong hình học. 

Inline image 1
Euclide (330-275 trước Công nguyên)

Dưng hôm nay chúng ta sẽ làm quen với 1 khái niệm ít được nhắc đến của ông:Tỷ lệ Vàng (Golden Ratio), ổng phán: 

Nếu 2 đoạn thằng a, b được vẽ sao cho (a+b)/a = a/b thì tỷ lệ đó được gọi làTỷ lệ Vàng, và tỷ số trên được gọi là φ.
Inline image 1 
Inline image 3

Bọn đệ tử của ổng sau này dùng phương trình bậc 2 tính như sau: (a+b)/a = a/b = φ 
=> a= b*φ 
=> …. 
=> φ = (1+sqrt(5))/2 = 1,6180339887.....

Bình tĩnh chưa đến đoạn hay nhất, tạm chia tay ông Euclide ở đây.

2. Fibonacci chuỗi.

Tiếp theo, mời quý dzị tưởng nhớ lại chuỗi số Fibonacci, được đặt theo tên của người tìm ra, nó là dãy nài: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13,..  Quy luật của chuối số thì chắc quý dzị đã nhận ra, hehe.

Các bô lão biết tuốt sau đó phát hiện ra: lấy số (n+1) chia cho số n trong dãy trên, thì sẽ được 1 số hội tụ dần về một hằng số gọi là phi, tức là ông này này: φ và cũng là ông ở trên kia đấy: 1,618.. hehe, nhất lộc nhất phát, số đẹp hẩy? 

(chia ngược lại n/(n+1) cũng sẽ ra 1 hằng số khác: 0,618..., nhưng mạn ko bàn ở đây, nó dành cho các ông lướt sóng, oánh casino,.. vươn vươn tự tiềm hiểu)

Bắt đầu có chuyện từ đây, hehe. 

Làm tý chân dung cho các ổng đỡ ghen tị nhau trên Thiên đàng đã:

Inline image 2
Leonardo Fibonacci (1170-1250)

Các bạn già hói lập tức phát hiện ra điểm quan trọng này và thấy rằng, tất cả các hình ảnh, vật thể,.. nếu tuân theo Tỷ lệ Vàng này thì đẹp mắt, cuốn hút, ưa nhìn, thiện cảm, ... hehe.

Sau đây là màn múa minh hoạ:

- Một Ông Người được cho là cân đối nếu thoả mãn các tỷ lệ vàng:


- Chiều cao / đỉnh đầu đến đầu ngón tay = Ф 
- Đỉnh đầu tới đầu ngón tay / đỉnh đầu tới rốn (hoặc cùi chỏ) = Ф 
- Đỉnh đầu tới rốn (hoặc cùi chỏ) / đỉnh đầu tới ngực = Ф 
- Đỉnh đầu tới rốn (hoặc cùi chỏ) / chiều rộng đôi vai = Ф 
- Đỉnh đầu tới rốn (hoặc cùi chỏ) / chiều dài cẳng tay = Ф
- .... còn nhiều nữa, search đi quý dzị, hehe.

Tuy nhiên, Eric phải thừa nhận là đặc điểm này chỉ có ở bọn mọi rợ mắt xanh mũi lõ da trắng, chứ chủng tộc thượng đẳng da vàng mắt híp mũi tẹt chúng ta thì hình như không cần, khà khà.

Chúng ta nhẽ đang ở tỷ lệ chì hoặc đất sét! Xem thêm Ông nài:
Inline image 18
Tượng ông David - do cô Michelangelo nặn

- Cũng rất dễ tìm thấy trong tự nhiên việc áp dụng nghiêm ngặt các tỷ lệ này, ví dụ như Ông Ốc đây:

Inline image 5
Ổng được tự nhiên thiết kế tuân theo tỷ lệ Vàng dư thế nài:
Inline image 6

Tức là nối các đường tròn nội tiếp các hình vuông có độ dài cạnh là dãy số Fibonacci lại với nhau, sẽ ra hình xoắn ốc nhé, kinh chưa, hè hè.

- Và các Chị Hoa, Cô Lá này nữa:


Inline image 16
Inline image 17

- Hoặc như cô gì xinh xinh, do ông gì giỏi giỏi vẽ, hehe, Eric quên mất tên đây:

Inline image 7
Mona Lisa - painted by Leonardo da Vince

- Hoặc trong các công trình kiến trúc, từ cổ đại đến hiện đại:

Inline image 8
Đền cổ Hy Lạp


Nhà thờ Đức bà Paris

Inline image 11
Somewhere around the world

- Hoặc như sản phẩm thời thượng của ông bạn thân quá cố của Eric:

Inline image 12
Inline image 14
Inline image 13

Còn rất nhiều các ví dụ khác, dễ dàng tìm thấy trên Gúc, mời quý dzị, hehe.

3. Lửng luận (not Kết luận)

Túm lại, Tỷ lệ vàng là có thật, được ứng dụng rộng rãi và còn được gọi là tỷ lệ của Chúa (God's ratio - Nhìn vào tự nhiên sẽ thấy, kể cả Galaxy)

Hiểu về tỷ lệ này, nó giúp chúng  ta trả lời câu hỏi tại sao nhà của Ta xây lên, dù mắc tiền nhưng rất xấu xí và nhanh lỗi mốt, sản phẩm chúng ta làm ra, cả thế giới gần như không ai chấp nhận, hehe.

Các quý Anh Chị, từ khi còn chưa muộn, hãy cho con mình tiếp xúc với những khái niệm này, để từ nhỏ, những hình ảnh đẹp mắt, những tỷ lệ vô hình sẽ ăn sâu vào tâm trí của chúng, để lớn lên chúng thành những Ông Người có tỷ lệ Vàng về tư duy, góp phần tạo ra các giá trị Vàng, hehe. Sến quá, nhưng mà không sai phỏng các quý Anh Chị?

Bài này tạm dừng ở đây. Quý dzị nào muốn kiếm Vàng thật từ Vàng Tỷ lệ có thể tự Gúc thêm, không có cái gì miễn phí mà lại Ngon and Bổ được, hehe.

(Bọn đầu tư Chấng Khoán, Vàng và cả Gambling nó có hẳn bộ môn nghiên cứu và ứng dụng Fibonacci & Golden ratio đó, xin mời xơi mìn nào, hehe)

================================
Bonus tý Multimedia cho trực quan sinh động nhá: