Trước hết, xin nhắc lại là khi viết bài này, mình chưa biết điểm, có thể rất tệ nếu các bạn áp dụng theo đấy nhé :-))
Để tiếp tục, mình sẽ bắt đầu với phần Speaking, phần được coi là khó lấy điểm nhất trong 4 phần thi. Mình hy vọng rằng nếu hiểu về nó 1 cách đúng đắn, đây sẽ là phần gỡ điểm cho các phần còn lại.
Sau khi sưu tầm được khoảng 14GB sách về IELTS các loại, mình khai thật là chỉ đọc đc khoảng 1/100 số đó thôi và bắt đầu nhận ra là trước giờ hiểu sai về phần thi này.
Thứ nhất, các bạn phải hiểu rằng đây là phần thi Speaking. Theo từ điển Oxford, speak nghĩa là to talk to somebody about something hoặc to make a speech to an audience. Một cách rất rõ ràng, mình khẳng định, đây không phải là phần thi Answering.
Nếu bạn bước vào phòng thi với tâm lý chuẩn bị để trả lời các câu hỏi mà giám khảo đưa ra, khả năng bạn được điểm cao (ví dụ, 6 điểm, theo mình là cao) là rất khó. Hãy chuẩn bị để bước vào phòng thi và make a speech to the examniner! Hãy coi câu hỏi của giám khảo đưa ra là 1 gợi ý để ta nói về nó. Hãy nói về đề tài chứ không phải trả lời câu hỏi của ổng. Bỏ qua ông giám khảo đi (lát ta sẽ nói về ổng sau) Đó là lời khuyên của mình! Hơi bị khó nhưng, như 1 vĩ nhân nào đó đã nói: Muốn cao danh vọng phải dày gian nan! :-D
Trước khi tiếp tục, hãy xem xét đoạn hội thoại sau:
- Do you like animal?
- Yes, I like animal!
Đơn giản nhất, hãy hình dung ra buổi phỏng vấn, bạn là giám khảo, nếu phải cho điểm, bạn sẽ cho câu trả lời trên mấy điểm? Theo sách Tây mình đọc được, câu trả lời trên không được cao hơn 5 điểm.
Vậy làm thế nào để được 6 điểm hoặc cao hơn? Bí quyết là đây, thay vì trả lời câu hỏi trên, bạn nên áp dụng công thức: MAKE A SPEECH ABOUT ANIMAL! Hãy coi câu hỏi của giám khảo là 1 lời gợi ý để giúp bạn make a speech about animal và cái mà ổng giám khảo quan tâm không phải là việc bạn có thích animal hay không mà là bạn sẽ sử dụng tiếng Anh để nói về animal như thế nào!
Đây là 1 ví dụ về 1 câu trả lời tốt:
- Do you like animal?
- Well, to be quite honest, I'm very keen on animals and to be more precise, I suppose I would say I'm really enthusiastic about dogs. I guess the reason why I'm a fan of dogs is because I adore their loyalty and companionship. In addition to dogs I suppose I'm also pretty passionate about elephants which are very friendly and helpful in our country.
Đến đây, hy vọng các bạn nhận ra được thế nào là SPEAKING.
Bonus tips:
1. Không được sử dụng câu hỏi để tạo nên câu trả lời, như ví dụ trên, I like animal, bạn đã dùng đến 2/3 resource từ câu hỏi để cấu thành nên câu trả lời.
2. Sử dụng các từ đồng nghĩa (like = keen on = enthusiastic = passionate=...)
3. Sử dụng cấu trúc câu phức tạp. barem điểm của ILETS đánh giá cao những câu trả lời có cấu trúc phức tạp, ví dụ: I guess the reason why... is because...
4. Sử dụng sự kết nối: In addition to dogs....
Phần này tạm thế đã nhé.
===============================
SPEAKING PART II:
Trên đây là một số tips cho Speaking phần I: Giới thiệu về bản thân. Sang phần II, bạn sẽ được trao 1 tấm card, trong đó có gợi ý về các đề tài, ví dụ như dưới đây:
Describe an animal that can be found in your country.
You should say:
What type of animal it is
Where it can be found
Whether you have seen it
What other people think of this animal
Để thực hiện phần thi này, điều đầu tiên bạn cần nhớ là Giám khảo không quan tâm đến câu trả lời thực sự của bạn, cụ thể hơn, họ không quan tâm đến content mà quan tâm đến cách bạn trả lời câu hỏi: bạn sử dụng cấu trúc câu nào? chia động từ ở thì nào? vốn từ vựng của bạn ra sao?... Và nên nhớ rằng đây vẫn là phần thi SPEAKING, nghĩa là bạn phải MAKE A SPEECH chứ không phải trả lời các câu hỏi. Vì vậy, bạn hãy sử dụng các gợi ý trên, để dàn ý cho bài SPEECH của bạn. Bạn có 1 phút để thực hiện công việc này. Trong kỳ thi, Giám khảo sẽ nhắc bạn khi hết thời gian 1 phút này, vì vậy, hãy thực hành càng nhiều càng tốt để tăng khả năng phản xạ, tư duy, dàn ý,. của bạn khi nhìn thấy 1 đề tài.
Quay trở lại ví dụ trên, nếu không luyện tập, đa phần các bạn sẽ sử dụng 1 phút không hiệu quả bằng cách: hoặc là chép lại 1 câu mà mình tâm đắc trong đầu, hoặc là các ý tưởng rời rạc. Theo sách Tây mình đọc được, các bạn nên sử dụng 1 phút quý báu đó vào các công việc sau:
1. Xác định chủ thể của đề tài, ví dụ, bạn có thể nói về Cá mập (cho dù nước bạn không có và bạn chỉ nhìn thấy trên TV). Bạn chỉ cần note: SHARK trên giấy.
2. Xác định cấu trúc ngữ pháp bạn sẽ sử dụng trong bài thuyết trình. Ví dụ: Past + Present + Conditional tense.
3. Một số từ vựng "lạ" mà bạn có, càng có nhiều từ "lạ", bạn càng có nhiều cơ hội đạt điểm cao.
Như vậy, note của bạn sẽ rất đơn giản, và thực sự là trong kỳ thi ngày 17/3 vừa qua, mình thực hiện note chưa đến 1 phút.
Nhưng tiếp theo là làm gì với cái note nghèo nàn đó?
Bạn sẽ ghép cấu trúc ngữ pháp bạn vừa note với các gợi ý trên tấm card một cách đơn giản là nói theo 4 gợi ý:
1. What type of animal it is
2. Where it can be found
3. Whether you have seen it
4. What other people think of this animal
Tuy nhiên, bạn phải chắc chắn là bạn đã luyện tập thành thạo SPEAKING PART I nói trên vì chúng ta sẽ sử dụng lại phương pháp đó trong phần này, nghĩa là: Sử dụng cấu trúc câu phức tạp, sử dụng các cấu trúc liên kết, sự dụng từ hiếm, lạ. Hãy xem câu trả lời dưới đây:
Well, to begin with in reply to initial point of what type of animal it is and the one I'd pick is the shark. Actually there are several types of shark, but the one I would like to talk about is white shark. (thực ra mình có biết khỉ gì về cá mập đâu, nhưng mà kệ)
Now concerning the matter of where it can be found, and I ought to stress here is that because it is an endangered species it lives mostly in oceans although it is also possible to see them in water zoos around the world.
Moving onto the next point of whether I have seen it, I suppose I should underline the fact that I visited Water park in Nha trang 2 years ago while I was travelling my family. It was actually a excited tour because my kids were enthusiastic about the real shark not a movie shark.
As final point if time permits, I'd like to bring point of what other people think of this animal. I guess that most even though Vietnamese people feel scare towards the sharks because they are dangerous but we still think about how to protect them
Các dòng chữ bôi đen trên là minh chứng cho công thức mình áp dụng nhé: sử dụng các cấu trúc kết nối, áp vào các gợi ý trên tấm card, sử dụng các cấu trúc câu phức tạp (is that, because, while,..)
Cuối cùng, công thức cho phần này sẽ là:
Linking phrase + Prompt + linking phrase + details + connective...
Bạn chỉ cần lặp lại cấu trúc này cho 4 gợi ý trên card là dư 1 phút cho bài diễn thuyêt của bạn. Vấn đề là phải luyện tập chăm chỉ.
Một số phrases có thể sử dụng cho công thức trên:
1. Openning phrases: Bạn lưu ý luôn có openning phrase trong bất kỳ phần nào nhé:
Well, to be honest,..
Well, actually,..
Sure, obviously,..
Well, certainly,..
... và bất cứ phrase nào bạn quen dùng.
2. Linking phrases:
I guess I could begin by saying...
So to begin with...
So, to start, I will talk about
OK, so my first point here would obviously be...
....
Going to my next point which is ...
Now concerning the matter of ...
Moving forward onto the area of ...
...
Finally then,
To end with
As a final point...
Quay trở lại ví dụ trên, hãy xem câu này:
Moving onto the next point of whether I have seen it, I suppose I should underline the fact that I visited Water park in Nha trang 2 years ago while I was travelling my family.
Đây là ví dụ điển hình cho công thức trên, rất dể hiểu phải không?
Sau khi bạn đã luyện tập tốt phần 1 và phần 2 rồi, phần 3 sẽ không còn là khó khăn nữa.
Điều cuối cùng mình muốn nói là đây là phần thi SPEAKING, nên giám khảo sẽ chấm cả verbal và non-verbal nhé. Vì vậy, đừng nói như cái máy, có thể hơi khoa tay 1 chút, lắc đầu 1 chút, nhíu mày 1 chút, cười 1 chút, ... Hãy nói chuyện thật tự nhiên, để cho dù bạn có thể hơi hụt phần verbal thì phần non-verbal sẽ gỡ lại được 1 chút ít.
Phần SPEAKING tạm dừng ở đây, bài sau mình sẽ move sang bài LISTENING.
Toàn bộ phần SPEAKING này mình dựa trên cuốn Speaking IELTS của Mat Clark, các bạn có thể search trên mạng để đọc toàn văn nhé, hoặc email cho mình ^_^
